Przejdź do treści

Opracowanie pod redakcją ks. prof. dr hab. Wojciecha Zawadzkiego

okładka

„Ukazało się już wiele opracowań naukowych prezentujących rolę i pozycję kobiet w nowożytnej Polsce. Nadal słabo rozpoznana jest ta problematyka w odniesieniu do Prus Królewskich. Teren ten miał swą specyfikę polityczną, wyznaniową, ekonomiczną, społeczną i etniczną. Wiele procesów dziejowych przebiegało na ziemiach pruskich inaczej niż w Koronie, na Litwie i Kresach. Jak bardzo wspomniane odmienności dotykały życia codziennego zamieszkujących te ziemie niewiast? Problematyka ta była przedmiotem zainteresowania konferencji naukowej zorganizowanej przez Diecezję Elbląską oraz Instytut Nauk Historycznych, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie 12 grudnia 2019 r. w Elblągu. Wygłoszone referaty prezentowane są w niniejszej publikacji”.

Spis treści

  • Roman Czaja, Pozycja kobiet w rodzinach patrycjuszowskich w wielkich miastach pruskich w średniowieczu
  • Piotr Oliński, Kobiety z Prus Królewskich jako benefaktorki klasztorów w II połowie XV i w początkach XVI w.
  • Jacek Wijaczka, „Czarownice” w dobrach miejskich Gdańska w czasach wczesnonowożytnych
  • Edmund Kizik, Kobiety w aktach gdańskiego Urzędu Burgrabiego pierwszej połowy XVII w.
  • Jaśmina Korczak-Siedlecka, Kobiety jako sprawczynie i ofiary przemocy we wsiach Prus Królewskich w XVI-XVII w.
  • Sławomir Kościelak, Kobiety w krzywym zwierciadle pomorsko-gdańskich ksiąg konsystorskich z XVIII w.
  • Waldemar Graczyk, Zabiegi biskupa Stanisława Łubieńskiego około sprowadzenia do diecezji płockiej w latach 20. XVII w. sióstr katarzynek Irena Makarczyk, Kobiety na starostwach w Prusach Królewskich (1454-1772)Andrzej Groth, Gospodarcza aktywność kobiet w wielkich miastach Prus KrólewskichPiotr Birecki, Kobieta w sztuce nowożytnej Prus Królewskich. Szkic do portretu
  • Andrzej Woziński, Dwa oblicza kobiety z astrologią w tle w późnośredniowiecznym obrazie Oblężenie Malborka z Dworu Artusa w Gdańsku
  • Andrzej Kopiczko, Kościelne fundacje kobiet na Warmii w świetle protokołów powizytacyjnych z XVIII w.
  • Wiesław Nowosad, Małgorzata Grupa, Ubiory kobiece z terenu Prus Królewskich z XVI-XVIII w. – źródła pisane i archeologiczne
  • Jolanta M. Marszalska, Księżne Sanguszkowe w środowisku kulturowym i społecznym Gdańska w drugiej połowie XVIII w.
  • Barbara Krysztopa-Czupryńska, Obraz szlachcianek z Prus Królewskich w świetle siedemnastowiecznych testamentów sporządzonych przez kobiety
  • Wojciech Zawadzki, Luteranki malborskie w drugiej połowie XVII w. w świetle mów pogrzebowych
  • Joanna Szkolnicka, Obraz patrycjuszki w elbląskich siedemnasto- i osiemnastowiecznych kazaniach pogrzebowych
  • Radosław Kubus, „Ku przestrodze”. Kary zasądzane wobec kobiet w pierwszej połowie XIX w. w świetle gdańskiego czasopisma urzędowego

 

okładka

Artykuł dr. Bartłomieja Dźwigały został opublikowany w czasopiśmie Journal of Ecclesiastical History, jednym z najbardziej prestiżowych periodyków naukowych na świecie w obszarze nauk historycznych.

Praca pt. “Constantine, Helena and Heraclius in the Latin Kingdom of Jerusalem” jest plonem badań nad łacińską literaturą średniowieczną związaną z ruchem krucjatowym prowadzonych w katedrze historii średniowiecznej pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Waldemara Graczyka.

Link do aktykułu:

https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-ecclesiastical-history/article/constantine-helena-and-heraclius-in-the-latin-kingdom-of-jerusalem/55BEAB4BF48EA5AF5A5521C1D77DAE07

Okładka

Kontakty między prymasem Stefanem Wyszyńskim a Górnym Śląskiem nie były zbyt intensywne, ale miały swój charakterystyczny rys. W niniejszej publikacji autorzy skupili się na przedstawieniu relacji, jakie łączyły diecezję katowicką z abp./kard. Stefanem Wyszyńskim w okresie jego prymasostwa w latach 1949–1981. Obejmują one szereg różnorodnych płaszczyzn, na które składają się: wizyty prymasa na terenie diecezji (głównie w Piekarach Śląskich) oraz wygłoszone w tym czasie kazania, kontakty osobiste lub listowne między prymasem a biskupami śląskimi, kapłanami diecezji i mieszkańcami Górnego Śląska, wszelkie odniesienia do kwestii górnośląskich w wypowiedziach, zapiskach czy pismach prymasa oraz zachowane relacje i komentarze na temat stosunku duchowieństwa i wiernych diecezji do jego osoby (np. po aresztowaniu czy po śmierci prymasa). Kwestie te omówiono w pierwszej części publikacji, po której zamieszczono obszerny aneks z dokumentami. Zamieszczono w nim wszystkie listy i przemówienia skierowane do „wiernego ludu śląskiej ziemi”, a także ważniejszą korespondencję, której adresatami byli biskupi katowiccy. Z drugiej strony w aneksie znalazły również miejsce m.in. wybrane listy biskupów śląskich do abp./kard. Wyszyńskiego czy też sprawozdania sporządzone przez Urząd/Służbę Bezpieczeństwa.

Adam Dziurok, Jerzy Myszor, Prymas Stefan Wyszyński a Górny Śląsk – kontakty, wizyty, wystąpienia, Instytut Pamięci Narodowej, Fundacja Centrum Badań nad Historią Kościoła im. ks. prof. Wincentego Myszora, Katowice-Warszawa 2020, 248 s., ISBN: 978-83-8098-917-7 (IPN)