Instytut Archeologii W roku 1954 na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (bezpośredniej poprzedniczki UKSW) powstała Katedra Historii Sztuki Kościelnej organizująca kształcenie i badania naukowe w zakresie historii sztuki, której kierownikiem został ks. prof. Tadeusz Kruszyński. Zasadniczym motywem przyświecającym powzięciu tej decyzji była konieczność kształcenia duchowieństwa jako opiekunów zabytkowych świątyń i zbiorów dzieł sztuki znajdujących się w obiektach należących do związków wyznaniowych. W pierwszych latach program studiów obejmował wyłącznie sztukę dawną,
bez uwzględnienia zagadnień związanych ze sztuką XIX i XX wieku. Od roku akad. 1963/1964 stanowisko adiunkta w tej katedrze otrzymał ks. Janusz Pasierb, który w 1965 roku został jej kierownikiem. W osobie ks. prof. dr. hab. J. Pasierba postrzegać należy właściwego twórcę kierunku i jego wieloletniego kierownika. W latach sześćdziesiątych XX w. Katedrę Historii Sztuki Kościelnej przekształcono w specjalizację Historii Sztuki Kościelnej pozostającą wciąż w strukturze Wydziału Teologicznego. W roku 1969 skompletowano zespół pracowników, co postrzegać należy jako rzeczywisty początek Historii Sztuki w ATK. Po erygowaniu Wydziału Kościelnych Nauk Historycznych i Społecznych ATK (16 VI 1987 r.), specjalizacja uległa dalszemu przekształceniu w kierunek Historii Sztuki Sakralnej z trzema katedrami: Historii Sztuki Średniowiecznej, Historii Sztuki Nowożytnej oraz Historii Sztuki Współczesnej, stając się znaczącą częścią Instytutu Kościelnych Nauk Historycznych na tymże Wydziale. 28 V 1998 r. uchwała Senatu ATK przekształciła dotychczasową specjalizację w nowy kierunek studiów o nazwie Historia Sztuki. 17 X 2002, już po podniesieniu ATK do rangi uniwersytetu (1999), na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych powołany został Instytut Historii Sztuki istniejący do chwili obecnej.