Projekty badawcze 
Źródła do heraldyki miast Królestwa Polskiego: od genezy do recepcji
dr hab. Artur Górak, prof. ucz.
Konkurs: NPRH 2023, moduł Dziedzictwo narodowe
Przyznana kwota to 420 792,00 zł.
Opis projektu:
Przedmiot badań: Źródła piśmienne i ikonograficzne do badań nad polskim dziedzictwem kulturowym w postaci symboliki (herby, pieczęcie) miast. Herby miast były i są symbolicznym wyrazem tożsamości kulturowej. Kształtowały się przez wieki od średniowiecza a w okresie zaborów (w Królestwie Polskim) stały się celem świadomej przemocy symbolicznej Imperium Rosyjskiego, dlatego publikacja, często już niezachowanych w oryginale, źródeł z okresu staropolskiego oraz okresu zaborów ma szczególne znaczenie dla polskiej tożsamości narodowej zarówno w ramach głównego nurtu badań historycznych i historii sztuki, ale też ze względu na to, że obecnie heraldyka samorządowa jest żywa – opracowywane są herby samorządów a herby mają umocowanie prawne oraz funkcjonują w przestrzeni publicznej. Wybrane do edycji materiały wzbogacą podstawy opracowywania nowych herbów i zwrócą uwagę na wpływy rosyjskie.
Wybrane do edycji materiały były trudnodostępne dla polskiego historyka a należy zakładać, że przez następne lata nie będą dostępne wcale. Ich publikacja przyczyni się nie tylko do rozwoju badań historycznych i heraldycznych, ale także do tworzenia współczesnych symboli samorządowych. Udostępnienie szerokiemu odbiorcy (także poprzez dostęp online) naukowo opracowanych źródeł powinno wpłynąć na badania naukowe nad historią Polski XIX wieku a w tym historią administracji i historią sztuki. W ramach projektu dokonane zostanie także podsumowanie dotychczasowych badań nad symboliką miejską tego terenu. Edycja wskazanych źródeł, w takiej ilości, w tłumaczeniu na język polski, będzie także dobrym materiałem do prowadzenia zajęć ze studentami różnych kierunków.
Jednym z ilustrowanych przez te źródła procesów jest przemoc symboliczna obcego państwa, obcej kultury mająca na celu zatarcie polskiej tożsamości kulturowej. Kluczowe dla ilustracji tego procesu będzie opublikowanie korespondencji dygnitarzy rosyjskich, którzy z różnym skutkiem próbowali wpływać na treść herbów.
Cel badań: Celem projektu jest opracowanie i krytyczna edycja źródeł (na podstawie skanów w posiadaniu autora) zgromadzonych przez Heroldię w Sankt-Petersburgu do heraldyki miast Królestwa Polskiego. Planuje się wydanie pięciu tomów, dla miast położonych w guberniach Królestwa Polskiego, zawierających krytyczną edycję dokumentów do heraldyki miejskiej Królestwa Polskiego. Materiały zgromadzone przez Heroldię petersburską zawierają także, bardzo ciekawą, korespondencją dygnitarzy rosyjskich w tej sprawie, szkice historii miast, odpisy przywilejów miejskich, odrysy herbów dawnych, odrysy i odciski dawnych tłoków pieczętnych oraz projekty herbów miast gubernialnych i powiatowych Królestwa Polskiego opracowane przez zespół kierowany przez Bernharda von Koehne.
Na cele pośrednie złoży się:
1) kwerenda w Polsce i za granicą (Litwa, Ukraina) celem skonfrontowania zebranych przez Heroldię przekazów dokumentów, herbów i pieczęci z okresu I Rzeczypospolitej z innymi przekazami (lub oryginałami). Ponadto w archiwach znajduje się korespondencja i materiały nie przesłane do Petersburga. Należy skonfrontować projekty herbów Berharda vo Koehne z Albumem Heraldycznym miast Królestwa Polskiego z 1847 r., nie zachowanym w oryginale.
2) opracowanie stanu badań nad polską heraldyką miejską Królestwa Polskiego ponadto ujawni podstawę źródłową opracowań, co pozwoli właściwie ocenić unikalność materiałów petersburskich;
4) analiza rosyjskich projektów herbów miast Królestwa Polskiego powinna odpowiedzieć na pytanie o stosunek treści tych projektów z tradycją polską, wpływy rusyfikacyjne czy państwowe Rosji, wpływy heraldyki napoleońskiej czy praktyki w państwach niemieckich;
5) recepcja rosyjskiego herbotwórstwa w Polsce XX i XXI wieku – ostatecznie herby miast gubernialnych były zależne od herbów guberni a niezatwierdzone herby miast powiatowych były znane stąd pojawia się uzasadnione podejrzenie o funkcjonowaniu wpływów rosyjskich także w symbolice miast tego terenu w Polsce Odrodzonej aż do dziś.
Wyniki badań: Staropolskie źródła heraldyczne zgromadzone przez Heroldię w Sankt Petersburgu w XIX w. oraz rosyjskie dokumenty administracyjne pokazujące politykę zaborcy w tym względzie zostaną wydane w serii pięciu tomów.
Plan serii wydawniczej:
Źródła do heraldyki miejskiej miast guberni lubelskiej Królestwa Polskiego, oprac. Janusz Łosowski
Źródła do heraldyki miejskiej miast guberni kieleckiej i radomskiej Królestwa Polskiego, oprac. Tomisław Giergiel
Źródła do heraldyki miejskiej miast guberni kaliskiej i piotrkowskiej Królestwa Polskiego, oprac. Marek Adamczewski
Źródła do heraldyki miejskiej miast guberni łomżyńskiej, siedleckiej i suwalskiej Królestwa Polskiego, oprac. Artur Górak
Źródła do heraldyki miejskiej miast guberni płockiej i warszawskiej Królestwa Polskiego, oprac. Alicja Kulecka i Marcin Hlebionek
Plan każdego z tomów:
– stan badań nad dziejami miast z danej guberni, w tym ich herbów, od początków do dzisiejszego herbu gminy samorządowej,
– analiza źródeł archiwalnych, muzealnych i architektonicznych do symboliki w/w miast,
– krytyczna edycja nieznanych w polskiej historiografii źródeł zgromadzonych przez Heroldię w Sankt Petersburgu w XIX w.
Opracowane źródła, z opisem zostaną udostępnione online na dedykowanej stronie internetowej. Opracowanie dorobku nauki dotyczącego heraldyki miast Królestwa Polskiego oraz wpływów rosyjskich i trendów europejskich zostanie wydane w jednym z tomów czasopisma Wschodni Rocznik Humanistyczny w wyniku prac międzynarodowej konferencji naukowej. W trakcie trwania projektu członkowie zespołu opublikują cząstkowe lub poboczne rezultaty badań w postaci artykułów.
Grant – nr rej NPRH/F/SP/0021/2024/13
Bolesław Kominek – człowiek pogranicza: 1945-1974
Streszczenie
Cele projektu
Celem projektu jest przeprowadzenie szerokich badań naukowych dotyczących postaci księdza/biskupa/kardynała Bolesława Kominka, jako człowieka pogranicza. Bolesław Kominek urodził się na Śląsku na styku trzech kultur: polskiej, niemieckiej, czeskiej. Rozpoczął naukę w niemieckiej szkole, ukończył w polskim gimnazjum, studia wyższe realizował w Krakowie i w Paryżu. Doświadczenie młodości i edukacji ukształtowało w nim tożsamość polską, silnie osadzoną w kulturze europejskiej. Posługiwał się biegle czterema językami: polskim, niemieckim, łaciną i francuskim. Zadaniem badawczym będzie przedstawienie jego życia i działalności w odniesieniu do kategorii pogranicza. Pojęcie pogranicza związane jest z pewną przejściowością i zawieszone jest między różnymi doświadczeniami i tożsamościami, może być terenem dialogu lub konfliktu. W związku z tym badacze mają świadomość niedookreśloności tej kategorii pojęciowej. Bolesław Kominek kojarzony jest głównie jako duchowny Kościoła rzymskokatolickiego, a był także człowiekiem dialogu na wielu płaszczyznach: międzynarodowej, ogólnopolskiej i lokalnej. Korzystając z różnorodnych, w tym zupełnie nieznanych źródeł archiwalnych – polskich i zagranicznych, zaprezentowana i zanalizowana zostanie działalność Bolesława Kominka, we wspomnianych wyżej obszarach. Wynikiem projektu badawczego będzie wypełnienie ważnej luki badawczej, gdyż dotychczasowe ujęcia dot. aktywności ks. Kominka były jednostronne i niepełne. Zespół badawczy przedstawi działalność tego wybitnego kapłana w trzech wspomnianych wyżej obszarach, dając tym samym pełne spojrzenie na jego znaczenie w europejskiej historii. Realizacja tak nakreślonego projektu będzie miała istotne znaczenie dla polskiego dziedzictwa narodowego i kulturowego, gdyż pokaże jego wkład w budowanie współpracy z poszanowaniem tożsamości narodowej.
Związek projektu z założeniami programu oraz celami i zakresem konkursu
Realizacja projektu wprost wiąże się z głównymi założeniami programu oraz celami i zakresem konkursu, gdyż przybliża działalność wybitnej jednostki polskich dziejów oraz włącza do obiegu publicznego ważne elementy dziedzictwa narodowego w postaci twórczości Bolesława Kominka. Najistotniejszym wyrazem jego dorobku jest Orędzie Biskupów Polskich do Biskupów Niemieckich z 18 listopada 1965 r. Projekt badawczy w znaczący sposób uzupełni wiedzę na temat ks. Bolesława Kominka i zaprezentuje wpływ, jaki może wywrzeć jednostka na zgodną egzystencje dwóch narodów: polskiego i niemieckiego. Opracowany materiał źródłowy będzie pożyteczny dla wielu dyscyplin naukowych, m.in. historii, politologii, teologii, socjologii, kulturoznawstwa, czy nauk o komunikacji.
Charakterystyka planowanego wyniku (w tym on-line)
Wynikiem projektu będzie publikacja źródłowa ukazująca aktywność ks. Bolesława Kominka na trzech płaszczyznach: międzynarodowej, ogólnopolskiej i lokalnej w latach 1945-1974. W pierwszej z nich ujęte zostaną działania duchownego na poziomie ponadnarodowym, przede wszystkim w kontekście relacji polsko-zachodnioeuropejskich oraz w perspektywie Kościoła powszechnego; w kolejnej na poziomie krajowym; w trzeciej zaś na Śląsku. Każdy tom dokumentów zostanie poprzedzony wstępem oraz zostanie zaopatrzony w aparat krytyczny w postaci przypisów rzeczowych i tekstowych, a także indeks osobowy i geograficzny, wykaz skrótów i bibliografię prac wykorzystanych przy jego przygotowaniu. Oprócz publikacji w wersji tradycyjnej (papierowej) tomy zostaną udostępnione w Repozytorium Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, w języku polskim oraz angielskim. Zostanie także zorganizowana interdyscyplinarna konferencja naukowa dotyczącą różnych płaszczyzn działalności ks. Kominka. Edycja źródłowa będąca efektem projektu będzie miała wpływ na rozwój badań w zakresie historii Polski i Europy, biografistyki, stosunków międzynarodowych, prezentacji roli jednostki w kształtowaniu relacji między zwaśnionymi narodami – budowaniu między nimi porozumienia.
Z radością informujemy, ze Pani prof. dr hab. Jolanta M. Marszalska otrzymała grant NPRH w ramach modułu „DZIEDZICTWO NARODOWE” na realizację projektu pt. Katalog Inkunabułów Biblioteki Prowincji oo. Bernardynów pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Krakowie. Przyznana kwota to 726.000,00 zł. Składamy serdeczne gratulacje!
Opis projektu
Przedmiot badań:
Biblioteka Prowincji oo. Bernardynów pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Polsce zawiera cały zasób historyczny ksiąg z wszystkich klasztorów znajdujących się na terenie Rzeczypospolitej w jej granicach do 1939 roku. Znajdują się w niej księgi ze zlikwidowanych klasztorów we Lwowie, Samborze, Sokalu, Kretyndze, Zbarażu, Cudnowie, Leszniowie. Przykładowo z Sambora przewieziono 143 inkunabuły, Sokala – 27, Kretyngi – 52. Łącznie zasób Biblioteki liczy 687 inkunabułów w 709 woluminach z klasztorów w: Krakowie, Alwernii, Kole, Rzeszowie, Tarnowie, Kalwarii Zebrzydowskiej, Leżajska, Poznania, Kazimierza Biskupiego, Przeworska, Warty, a także z terenu dzisiejszej Ukrainy: Lwowa, Sokala, Sambora, Zbaraża, Leszniowa, Cudnowa oraz Litwy: Kretyngi. To niemal kompletny zasób inkunabułów z historycznych księgozbiorów bernardyńskich z terenu Rzeczypospolitej w jej granicach do 1939 r.
Cel badań:
- Identyfikacja inkunabułu, zwłaszcza kiedy brakuje karty tytułowej i kart początkowych, poprzez analizę metryki drukarskiej, umiejscowionej na końcu działa, jeśli ta jest niezachowana, analizę treści dzieła.
- weryfikacja opisu dzieła (autor, tytuł, impresor, występujące warianty, format, bibliografia) poprzez porównanie z dostępnymi katalogami inkunabułów oraz elektroniczną bazą bibliograficzną sporządzoną przez British Library.
- odczytanie i przyporządkowanie czasowe proweniencji, zwłaszcza wówczas kiedy nie występuje data zapisu proweniencyjnego
- sporządzenie opisu fizycznego dzieła (stanu jego zachowania, stopnia zniszczenia itd.)
- rozczytanie i wynotowanie marginaliów, świadczących o użytkowaniu ksiąg, czy zapisów o charakterze kronikarskim, które poświadczają fakt użytkowania księgi.
- opis zdobienia księgi: inicjały, rubrowania, miniatury oraz opis oprawy i stanu jej zachowania.
- przygotowanie indeksów, zwłaszcza indeksu proweniencji (dawnych właścicieli ksiąg) w oparciu o kwerendę archiwalną w Archiwum Prowincji oo. Bernardynów w Krakowie, archiwa kościelne (Kraków, Lublin, Przemyśl, Tarnów) i państwowe (AGAD w Warszawie, czy Archiwum Narodowe w Krakowie).
Wyniki badań:
Badania zostaną zwieńczone przygotowaniem do druku i wydaniem pełnego katalogu znaczącego i unikatowego zespołu bibliotecznego, obejmującego bezcenne zabytki drukarstwa i introligatorstwa oraz wybitnych autorów dzieł z różnych dziedzin nauki. Powstanie katalogu jest warunkiem koniecznym do dalszego, naukowego opracowywania zasobu Inkunabułów w obszarze kultury książki, zdobnictwa, biografistyki, monastycyzmu czy szeroko pojętej historii kultury i nauki w dawnych wiekach.
Projekt badawczy „Stronnictwo Narodowe na emigracji (1939-1992)” realizowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (w module „Fundamenty”) zakłada wydanie 3-tomowej edycji materiałów archiwalnych, nieznanych dotychczas badaczom i rozproszonych w różnych archiwach i zbiorach prywatnych. Część z nich (30 kolekcji) znajduje się obecnie w dyspozycji Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I. J. Paderewskiego. Są to m.in. archiwalia dotyczące SN przechowywane w kolekcjach byłego Instytutu R. Dmowskiego w Londynie i w Nowym Jorku, a także kolekcje działaczy Stronnictwa Narodowego takich jak: B. Kurowskiego, St. Kozaneckiego. Opracowany wybór źródeł obejmował będzie także materiały dotyczące Stronnictwa Narodowego przechowywane obecnie w Archiwum Akt Nowych (m.in. zespół J. Żaryna oraz kolekcje T. Hoblera i M. Harusewicza, St. Łuckiego i innych), a także zbiory dotyczące inwigilacji SN prowadzone przez aparat bezpieczeństwa PRL, znajdujące się w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. W wyborze źródeł opublikowane będą także materiały przekazane przez VII Centralny Zjazd Stronnictwa Narodowego w 1992 r. Fundacji Narodowej. Wynikiem realizacji projektu będzie też monografia opracowana pod red. ks. prof. Waldemara Glińskiego zatytułowana „Stronnictwo Narodowe na emigracji 1939-1992”. Zawierać ona będzie artykuły dotyczący struktur SN, głównych tematów programowo-ideowych, w tym dotyczących zmiennej sytuacji międzynarodowej i krajowej (m.in. stosunek do tzw. polskich miesięcy, do „Solidarności”, opozycji demokratycznej itp.) oraz biografie wybranych działaczy SN. Trzecim efektem badań będzie międzynarodowa konferencja naukowa zorganizowana przez Instytut Historii UKSW, Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej oraz Światową Radę Badań nad Polonią na temat emigracyjnego Stronnictwa Narodowego i jego związków z opozycją antykomunistyczną w Kraju. Referaty na niej wygłoszone i całość obrad zostanie opublikowana na portalu http://dziedzictwopolonii.pl, a także na stronie internetowej idmn.pl, co przyczyni się do spopularyzowania wyników przeprowadzonych badań. Członkami Zespołu badawczego realizującego projekt są: ks. prof. Waldemar Gliński (kierownik projektu), mgr Jan Engelgard, dr Aneta Hoffmann, prof. Krzysztof Kaczmarski, prof. Stanisław Kilian, dr hab. Joanna Pyłat, mgr Marcin Skoczeń, prof. Mirosław Supruniuk, prof. Wojciech Turek, prof. Jan Żaryn.
Mamy przyjemność poinformować, że Dyrektor Instytutu Historii UKSW ks. prof. dr hab. Wojciech Zawadzki otrzymał grant NPRH w ramach modułu „FUNDAMENTY” na realizację projektu pt. Powiśle 1772-1945. Perspektywa narodowościowa i społeczno-religijna. Przyznana kwota to 261 590,40 zł.
Składamy serdeczne gratulacje!
Opis projektu
Przedmiot badań: Badania będą dotyczyły Prawobrzeża Dolnej Wisły zwanego Powiślem w l. 1772-1945, zamieszkałego głównie przez ludność niemiecką i polską, wyznania luterańskiego i katolickiego. Ponadto analizowane będą mniejsze grupy etniczne i wyznaniowe, w tym mennonici i Żydzi. Szczegółowy opis będzie dotyczył: 1. Sytuacji społeczno-religijnej i narodowościowej przed 1772 r., 2. Struktur państwowych, wyznaniowych i samorządowych, 3. Nauczania i szkolnictwa, 4. Życia religijnego i relacji międzywyznaniowych, 5. Opieki społecznej, 6. Stowarzyszeń i organizacji, 7. Polskiej i niemieckiej inteligencji, 8. Relacji polsko-niemieckich, 9. Pielęgnowania polskiej tożsamości narodowej, języka i kultury, 10. Plebiscytu w 1920 r., 11. Losów ludności polskiej po 1939 r.
Cel badań: Zbliżone badania przeprowadzono dla terenu Żuław Malborskich i Elbląskich, czyli dla terenu graniczącego od północy z Powiślem (por. W. Zawadzki, Żuławy Malborskie i Elbląskie 1772-1945. Perspektywa społeczno-religijna, Pelplin 2021). Przedstawiony projekt wpisuje się więc w logikę już zakończonych badań, poszerza zakres terytorialny i wprowadza nowe parametry badawcze, m.in. relacje polsko-niemieckie, zasadniczo pominięte w prezentacji terenów żuławskich. Stulecie Plebiscytu 1920 r. obchodzono niestety w czasie pandemii, co zahamowało aktywność naukową związaną z tym jubileuszem. Projektowana monografia, wprawdzie nieco spóźniona, wpisywałaby się w stulecie plebiscytu.
Wyniki badań: Realizacja projektu pozwoli porównać powiślańskie relacje społeczno-religijne i etniczne a szczególnie polskość Powiśla, z innymi terenami zamieszkałymi przez Polaków w granicach Prus Zachodnich i Wschodnich. Przewidywanym wynikiem badań jest wykazanie sposobów aplikacji ustawodawstwa pruskiego do terenu z licznie reprezentowaną i aktywną patriotycznie ludnością polską, roli jaką odegrały w tych działaniach władze kościelne, relacji łączących II Rzeczpospolitą z Polakami na Powiślu oraz wskazanie, poza już znanymi, liderów narodowych wśród ludności niemieckiej i polskiej na Powiślu.
Z radością informujemy, że pani dr Anna Glusiuk z naszego Instytutu Historii UKSW uzyskała grant w konkursie Miniatura 7 ogłoszonym przez Narodowe Centrum Nauki.
Składamy serdeczne gratulacje i życzymy owocnych badań!
Z radością informujemy, że dr Bartłomiej Dźwigała uzyskał grant z Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, moduł Uniwersalia 2.2 na realizację projektu „Historia jerozolimska Fulka z Chartres – tłumaczenie, opracowanie i komentarz”. Serdecznie gratulujemy!
Z radością informujemy, że dr Katarzyna Maria Dźwigała z Instytutu Historii UKSW otrzymała grant w konkursie Miniatura 7, którego organizatorem jest Narodowe Centrum Nauki na realizację projektu Rękopisy cod. graec. fol. 16 oraz cod. graec. fol. 18 pochodzące z byłej Pruskiej Biblioteki Państwowej (obecnie w Bibliotece Jagiellońskiej). Badanie kodykologiczne i paleograficzne oraz analiza treści, w kwocie 13 695 zł. Projekt dotyczy dwóch greckich rękopisów z XIII-XIV w. zawierających dzieła autorów z IV w. Serdecznie gratulujemy!
Doktor Bartłomiej Dźwigała z Instytutu Historii UKSW został laureatem konkursu Miniatura 4 Narodowego Centrum Nauki. W ramach projektu będzie badał średniowieczne rękopisy w British Library w Londynie. Na realizację projektu pt. „Rękopisy liturgiczne Królestwa Jerozolimskiego przechowywane w londyńskiej British Library – badania nad kulturą i życiem zbiorowym społeczności łacińskich na Bliskim Wschodzie w XIII w.” uzyskał dofinansowanie w wysokości 16 881 zł.
W ramach projektu wyjedzie do Londynu w celu zbadania XIII-wiecznych rękopisów łacińskich pochodzących z Bliskiego Wschodu. Stanowią one świadectwo funkcjonowania wielokulturowych społeczności w syryjskich miastach portowych w dobie istnienia łacińskiego Królestwa Jerozolimskiego. Te mało znane księgi, zapisane ponad 700 lat temu, są jednym z cennych źródeł dla badania pamięci historycznej oraz tożsamości kulturowej Europejczyków, którzy w XIII wieku żyli z innymi grupami etnicznymi i religijnymi we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego.
Doktor Bartłomiej Dźwigała jest adiunktem w katedrze historii średniowiecznej Instytutu Historii UKSW. Prowadzi lektorat języka łacińskiego oraz wykłada dzieje średniowiecznej Europy. Pod kierunkiem ks. prof. dr hab. Waldemara Graczyka prowadzi badania nad literaturą i kulturą średniowiecznej Europy, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów wypraw krzyżowych i dziejów Bliskiego Wschodu od XI do XIII wieku.
Informujemy, że pracownicy Wydziału Nauk Historycznych znalazły się w gronie laureatów konkursów Narodowego Centrum Nauki. Granty otrzymały następujące osoby:
- dr. Magdalena Satora (Wydział Nauk Historycznych – Instytut Historii) Majątki templariuszy we Francji w okresie upadku zakonu (1307-1318), wysokość grantu: 207 120 zł, streszczenie projektu
- dr. hab. Fabian Welc, profesor uczelni (Wydział Nauk Historycznych – Instytut Archeologii) Upadek, kryzys czy transformacja? Korelacja przemian późnoantycznego osadnictwa ze zmianami środowiska i klimatu w rejonie północno – wschodniego Adriatyku na podstawie wyników badań geoarcheologicznych i paleoklimatycznych, wysokość grantu: 741 480 zł, streszczenie projektu
Pracownicy Wydziału Nauk Historycznych otrzymali granty w ramach konkursu Narodowego Centrum Nauki:
- dr Paulina Alicja Komar (Wydział Nauk Historycznych – Instytut Archeologii) Gospodarka rynkowa czy orientalny bazar? Charakter rzymskiej ekonomii na podstawie dystrybucji amfor w Italii, wysokość grantu: 328 478 zł,
- prof. dr hab. Antoni Dudek (Wydział Nauk Historycznych – Instytut Historii) Rządy koalicyjne w Polsce w latach 1989-2001, wysokość grantu 565 723 zł,
Gratulujemy!